Λίγες ημέρες έχουν απομείνει για τα Χριστούγεννα και όλοι στολίζουν πυρετωδώς τα σπίτια τους και τις αυλές του. Τα χριστουγεννιάτικα λαμπάκια αποτελούν το βασικό «στολίδι» της εορταστικής περιόδου και συχνά γίνονται υπερβολές που μπορούν να αποβούν καταστροφικές.

Τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.) της Πυροσβεστικής, υπάρχει μια αυξητική τάση, κατά την περίοδο των γιορτών, στις πυρκαγιές από βραχυκύκλωμα που οφείλονται στα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της πυροσβεστικής από το 2020 έως το 2024, καταγράφηκαν συνολικά 1.743 πυρκαγιές σε κατοικίες που οφείλονται σε βραχυκύκλωμα. Από αυτές τις πυρκαγιές, οι 412 σημειώθηκαν τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο κάθε έτους, ποσοστό δηλαδή 24%.

Ειδικότερα, τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο, ο μέσος όρος ανέρχεται σε 41,2 περιστατικά πυρκαγιών σε κατοικίες ανά μήνα, καταγράφοντας αύξηση περίπου 42% σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο (29,05).

Οι κύριες αιτίες που προκαλούν το βραχυκύκλωμα είναι είτε η υπερφόρτωση του οικιακού ηλεκτρικού δικτύου είτε ότι η κακή ποιότητα σε ορισμένα από τα λαμπιόνια που δεν πληρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές. Και στις δύο περιπτώσεις, η φωτιά ξεκινάει από τα λαμπάκια, από την πρίζα ή το πολύπριζο και τέλος από τον ηλεκτρικό πίνακα που είναι εγκατεστημένος στο σπίτι, ιδιαίτερα αν το σπίτι είναι παλαιότερης κατασκευής.

«Το βραχυκύκλωμα αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες πυρκαγιών σε κατοικίες καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Ωστόσο, υπάρχει μια αυξητική αριθμητική τάση έναρξης πυρκαγιάς κατά την διάρκεια των εορτών και αυτό οφείλεται κατά βάση στην υπερφόρτωση του ηλεκτρικού δικτύου από χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια όπου δημιουργείται βραχυκύκλωμα με σπινθηρισμούς, οι οποίοι στο τέλος προκαλούν πυρκαγιά με καταστροφικές συνέπειες», δηλώνει στο real.gr, ο Πρόεδρος Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος, Κώστας Τσίγκας.

Πυρκαγιές τζακιών

Ανησυχία, πέρα από το βραχυκύκλωμα, προκαλούν και οι καταγεγραμμένοι αριθμοί για τις πυρκαγιές των τζακιών. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση στις πυρκαγιές στις καμινάδες των τζακιών, όταν δηλαδή η φωτιά ξεφύγει από το χώρο καύσης του τζακιού και εξαπλωθεί στην καμινάδα-καπνοδόχο.

Όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, από το 2020 μέχρι και το 2024, συνολικά έχουν ξεσπάσει 1.422 πυρκαγιές σε τζάκια και ξυλόσομπες. Αναλυτικά, το 2020, εκδηλώθηκαν 218 πυρκαγιές, το 2021 και το 2022 ο αριθμός των πυρκαγιών «εκτοξεύτηκε» σε 305 και 392 αντίστοιχα.

Το 2023 καταγράφηκαν 232 φωτιές ενώ το 2024 και πάλι αυξήθηκε στις 274.

Ωστόσο, το ερώτημα που γεννάται είναι πως παίρνει φωτιά ένα τζάκι; Κατά την διάρκεια της καύσης, υπολείμματα καύσιμης ύλης παρασύρονται από τα καυσαέρια και καθώς απομακρύνονται από την θερμή εστία προς λιγότερο θερμό περιβάλλον υγροποιούνται και επικάθονται στα τοιχώματα της καμινάδας.

Για να μειωθεί η πιθανότητα φωτιάς στο χώρο της καμινάδας θα πρέπει να περιορίσουμε την συσσώρευση της αιθάλης στο χώρο της καθαρίζοντας συχνότερα την καμινάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ψήσιμο φαγητού και κυρίως κρεάτων στο τζάκι, αυξάνει την πιθανότητα ταχύτερης ανάπτυξης της φωτιάς εντός της καμινάδας, καθώς το λίπος λειτουργεί ως επιταχυντής.

Την ίδια στιγμή, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας για τις πυρκαγιές που μπορούν να εκδηλωθούν από τα υπόλοιπα θερμαντικά σώματα. Την τελευταία πενταετία, από το 2020 έως και το 2024, έχουν εκδηλωθεί συνολικά 110 φωτιές από ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα, 74 πυρκαγιές από θερμαντικά σώματα αερίου και 90 από λέβητες – σόμπες πετρελαίου.

Οδηγίες για ασφαλή φωτισμό

Χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή πυρκαγιών από τα λαμπιόνια κατά την περίοδο των Χριστουγέννων δίνει η Πυροσβεστική.

• Χρησιμοποιείτε πάντα φωτιστικά και διακοσμητικά προϊόντα που φέρουν πιστοποίηση καταλληλότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

• Επιθεωρείτε τουλάχιστον μια φορά το χρόνο τα χριστουγεννιάτικα φωτιστικά σας για διαρροές, κοψίματα, ή καμένες λάμπες καθώς και το φις για καλή προσαρμογή με την πρίζα για την αποφυγή σπινθηρισμών.

• Ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες χρήσης του κατασκευαστή για την τοποθέτηση των φωτιστικών, καθώς κάποια είναι κατασκευασμένα για εσωτερική ή εξωτερική χρήση, αλλά όχι και για τα δύο.

• Αν σκοπεύετε να στολίσετε με φωτιστικά και εξωτερικούς χώρους του σπιτιού σας, να το κάνετε πάντα κατά τη διάρκεια της μέρας για να μπορείτε να βλέπετε τυχόν φθορές στις καλωδιώσεις ή υγρασία που μπορεί να έχει εισχωρήσει στις επαφές. Αν έχουν επαφή με μεταλλικά αντικείμενα μην τα ανάψετε, μέχρι να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος και λειτουργούν κανονικά.

• Ελέγξτε τα volt των φωτιστικών με αυτά της πρίζας καθώς και σημάνσεις του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) για βεβαίωση ελέγχου από αρμόδιο εργαστήριο.

• Μην αφήνετε τα φωτιστικά να ακουμπούν σε υλικά που πιάνουν εύκολα φωτιά όπως χαρτιά ή υφάσματα κ.α