Παρά τις πολλαπλές και πολυδιάστατες προκλήσεις που έχουν αναδυθεί τα τελευταία χρόνια και την κληρονομιά των αλλεπάλληλων κρίσεων, ο κλάδος συνεχίζει να αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητά του στην αγορά, κάτι που δείχνει την κεντρική θέση του στο αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας.
Οι εμπορικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομία, συμβάλλοντας ουσιαστικά και καθοριστικά στην ανάπτυξη, στην απασχόληση και στην καινοτομία.
Οι περίπου 230.000 εμπορικές επιχειρήσεις συνεισφέρουν σχεδόν τα δύο στα πέντε ευρώ (37,2%) του συνολικού κύκλου εργασιών της οικονομίας. Η ετήσια έκθεση ελληνικού εμπορίου για το 2024 αποτυπώνει αυτήν τη διαδρομή, παρέχοντας για ακόμα μία χρονιά πολύτιμα δεδομένα για τις τάσεις και τις προοπτικές του κλάδου και της οικονομίας.
Πρόκειται για την έμπρακτη επιβεβαίωση της βούλησης της ΕΣΕΕ να παρεμβαίνει με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο στον δημόσιο διάλογο, εγχώριο και ευρωπαϊκό, κάτι που καταδεικνύουν οι πρόσφατες πρωτοβουλίες (αθέμιτος ανταγωνισμός από τις διεθνείς πλατφόρμες, ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο).
Παρά την ισχυρή υποχώρηση της απασχόλησης στο χονδρικό εμπόριο το 2024, οι θέσεις εργασίας στο λιανικό αυξήθηκαν σημαντικά. Αυτό ενδέχεται να συνεχιστεί το 2025, με πιθανές ανακατατάξεις στους επιμέρους εμπορικούς κλάδους.
Η δε έρευνα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δείχνει ότι η συγκέντρωση μετακινείται προς τις μεσαίες κατηγορίες επιχειρήσεων. Επίσης, παρά τη συνολική αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης, η μετακίνηση νοικοκυριών σε χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες υποδηλώνει ότι οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να είναι επιφυλακτικοί στις αγορές τους και το 2025.
Ο υψηλός ρυθμός πληθωρισμού που προηγήθηκε διόγκωσε σωρευτικά τις τιμές των τροφίμων, γεγονός που θα συνεχίσει να επιβαρύνει τα χαμηλότερα εισοδήματα, επηρεάζοντας αρνητικά τη ζήτηση για άλλα καταναλωτικά προϊόντα.
Από αυτά τα ευρήματα είναι σαφές, επομένως, ότι το ελληνικό εμπόριο το 2025 αναμένεται να κινηθεί σε ένα περιβάλλον σχετικά χαμηλότερης ανάπτυξης και μειωμένης καταναλωτικής δαπάνης, κάτι που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ενός γενικότερου προβληματισμού.
Η χρηματοδότηση θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην επιβίωση και στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων, όπως επίσης και η ικανότητα της Ενωμένης Ευρώπης να απαντήσει ουσιαστικά σε ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού από πλατφόρμες διακίνησης προϊόντων.
Σε κάθε περίπτωση, οι πιθανές ανακατατάξεις μεταξύ των επιμέρους εμπορικών κλάδων θα καθορίσουν τη συνολική πορεία του τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής οικονομίας, χρειάζονται την πολύπλευρη στήριξη του κράτους στα επίπεδα της πρόσβασης σε ρευστότητα, της επίτευξης φορολογικής δικαιοσύνης και της ανταπόκρισης στην πρόκληση του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες αγοράς, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της τεχνολογικής υποδομής και τη στρατηγική τοποθέτηση στην αγορά, δημιουργεί ευκαιρίες για περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους.
