Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο κλασικό λύκειο Empedocle στο Αγκριτζέντο, από όπου πήρε απολυτήριο το 1943 χωρίς να δώσει εξετάσεις, λόγω της επέμβασης των συμμάχων στη Σικελία. Το 1944 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο, στο τμήμα Λογοτεχνίας, αλλά δεν πήρε ποτέ πτυχίο. Την ίδια περίοδο έγινε μέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και άρχισε να δημοσιεύει διηγήματα και ποιήματα.

Από το 1948 μέχρι το 1950 σπούδασε σκηνοθεσία στην Ακαδημία Δραματικής τέχνης Silvio d'Amico (Accademia di Arte drammatica Silvio d'Amico) και ξεκίνησε να εργάζεται ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Το 1954 συμμετείχε σε ένα διαγωνισμό για την πρόσληψη υπαλλήλων στη RAI αλλά δεν προσελήφθη επειδή ήταν κομμουνιστής. Το 1957 παντρεύτηκε την Rosetta Dello Siesto και απέκτησε τρία παιδιά.

Ο Καμιλλέρι ήταν ο πρώτος που έφερε στην Ιταλία το θέατρο του παραλόγου του Σάμουελ Μπέκετ, ανεβάζοντας, το 1958, το έργο Το τέλος του παιχνιδιού στο Θέατρο dei Satiri στην Ρώμη και μετά (1970) στην τηλεόραση με τους Αντόλφο Τσέλι (Adolfo Celi) και Ρενάτο Ράσελ (Renato Rascel).

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του εξήντα κατάφερε τελικά να εργαστεί στη RAI και συμμετείχε σε πολλές παραγωγές της ιταλικής τηλεόρασης μεταξύ των οποίων στις τηλεοπτικές σειρές Οι περιπέτειες της Λάουρα Στορμ (Le avventure di Laura Storm), με πρωταγωνίστρια την Λαουρέτα Μασιέρο (Lauretta Masiero), Υπολοχαγός Σέρινταν (Tenente Sheridan), με πρωταγωνιστή τον Ubaldo Lay και Οι έρευνες του αστυνόμου Maigret (Le inchieste del commissario Maigret) με πρωταγωνιστή τον Τζίνο Τσέρβι (Gino Cervi).

Η πρώτη συγγραφική προσπάθεια και ο Μονταλμπάνο

Ο Αντρέα Καμιλλέρι ξεκίνησε τη συγγραφική του καριέρα το 1978 στα 53 του χρόνια με την έκδοση του μυθιστορήματος Η ροή των πραγμάτων (Il corso delle cose). Το 1980, εξέδωσε το μυθιστόρημα «Καπνός στον ορίζοντα» που είναι το πρώτο από τα μυθιστορήματά του στα οποία η υπόθεση τοποθετείται σε μια φανταστική πόλη στη Σικελίας, τη Βιγκάτα.

Δεν έκανε όμως επιτυχία και στη συνέχεια εγκατέλειψε για πολλά χρόνια το γράψιμο για να επανέλθει το 1994 με «Το Σχήμα του Νερού» με ήρωα τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο όταν ήταν σχεδόν 70 ετών. Το 26ο βιβλίο του της ίδιας σειράς με τίτλο “The Cook of Alcyon” κυκλοφόρησε στα ιταλικά βιβλιοπωλεία φέτος, στο τέλος Μαΐου.

O Αντρέα Καμιλέρι με τον ηθοποιό Λούκα Τζινγκαρέτι, που ενσάρκωσε τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο στην μικρή οθόνη

Ο Καμιλλέρι είχε δηλώσει το 2006 ότι είχε έτοιμο το τελευταίο βιβλίο της σειράς με τον θάνατο του επιθεωρητή, το οποίο είναι κλειδωμένο στο χρηματοκιβώτιο του εκδότη του.

Η δημοφιλία τόσο του μανιώδους καπνιστή ιταλού συγγραφέα όσο και του λάτρη του φαγητού Μονταλμπάνο εκτοξεύτηκε μετά το 1999 που η Rai ξεκίνησε να προβάλλει τις περιπέτειες του Σικελού επιθεωρητή και στη συνέχεια πούλησε τη σειρά σε όλον τον κόσμο.

Η δράση των βιβλίων με πρωταγωνιστή τον Μονταλμπάνο τοποθετείται σε μια φανταστική πόλη που λέγεται Βιγκάτα, η οποία μοιάζει πολύ με την γενέτειρα του Καμιλλέρι, το Πόρτο Εμπέντοκλε, ένα λιμάνι στη νότια Σικελία. Ο τρόπος ζωής των Σικελών και η κουζίνα τους αλλά και η διάλεκτός τους είναι παρόντα σε όλα τα βιβλία με ήρωα τον Μονταλμπάνο.

Η τηλεοπτική σειρά οδήγησε σε τουριστική αναγέννηση του νησιού και τόσο Ιταλοί όσο και ξένοι τουρίστες συρρέουν τακτικά στις μικρές και γραφικές πόλεις Ραγκούσα, Σίκλι και Μόντικα όπου ο Μονταλμπάνο υποτίθεται ότι διενεργούσε τις έρευνές του.

Έγραψε περισσότερα από 100 βιβλία. Τα βιβλία του με ήρωα τον Μονταλμπάνο έχουν πολλές φορές βρεθεί στην λίστα των μπεστ σέλερ στην Ιταλία, έχουν μεταφραστεί σε 32 γλώσσες.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν τυφλός εξαιτίας του γλαυκώματος που του παρουσιάστηκε, παρόλα αυτά δεν σταμάτησε να γράφει.

Οι διακρίσεις του

Έλαβε τα εξής βραβεία:

– 1998 Διεθνές Βραβείο Βιβλίου Nino Martoglio.

-2003 Grand Officer in the Order of Merit από την Ιταλική Δημοκρατία (Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana).

-2008 βραβείο RBA Καλύτερου Αστυνομικού Μυθιστορήματος για το βιβλίο La rizzagliata / La muerte de Amalia Sacerdote (“Ο Θάνατος της Amalia Sacerdote”), το μεγαλύτερο παγκοσμίως χρηματικό βραβείο αστυνομικής λογοτεχνίας που φτάνει το ποσό των €125,000

Έλαβε τιμητικές διακρίσεις από ιταλικά πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου (2002), το Πανεπιστήμιο της Πίζας (2005), το Πανεπιστήμιο της L'Aquila (2007) και το Πανεπιστήμιο D'Annunzio University της Chieti–Pescara (2007). Το 2012 έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώμης.

Ο Καμιλέρι έλαβε επίσης τιμητικές διακρίσεις από το Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου στις 5 Δεκεμβρίου 2011 και από το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Ρώμης στις 30 Οκτωβρίου 2013.

Οι πολιτικές του απόψεις

Ο Καμιλλέρι υπήρξε δριμύς επικριτής τόσο του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερσλουσκόνι όσο και του νυν αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος είναι επικεφαλής της αντιμεταναστευτικής Λέγκας.

Σε μια από τις τελευταίες τηλεοπτικές μεταφορές με ήρωα τον Μονταλμπάνο που προβλήθηκε στην Ιταλία τον Φεβρουάριο ο επιθεωρητής στέλνει το μήνυμά του υπέρ των μεταναστών πηδώντας στη θάλασσα για να ανασύρει το πτώμα ενός νεκρού αιτούντος άσυλο.

Σε συνέντευξή του ο Καμιλλέρι, που έζησε την Ιταλία του Μουσολίνι, είχε τονίσει ότι ο χειρότερος εφιάλτης του είναι ο φασισμός: «Ο φασισμός εξαπλώνεται και νομιμοποιείται και είναι ο χειρότερος εφιάλτης μου. Χιλιάδες και χιλιάδες πρόσφυγες φτάνουν στην Ευρώπη και η Ευρώπη έχει καθήκον να τους υποδεχτεί. Αλλά αυτό έχει δημιουργήσει μια κρίση και έχει κάνει την έννοια της πατρίδας να επανεμφανιστεί με τη χειρότερη έννοια».