Η ρομποτική κονσόλα η οποία φέρει τους ειδικούς μοχλούς που χειρίζεται ο χειρουργός, συνδέεται ψηφιακά σε απόλυτο χρόνο με τον ρομποτικό «πύργο» όπου 4 βραχίονες, μέσα από ισάριθμες μικρές οπές στο δέρμα, ελέγχουν τα ρομποτικά εργαλεία και την 3D κάμερα υψηλής ανάλυσης. Λόγω της εργονομίας των χειριστηρίων της ρομποτικής κονσόλας, της ευκρινείας και της μεγέθυνσης (x15) της κάμερας, καθώς και των πολύ μικρότερων εργαλείων, ο χειρουργός μπορεί να πραγματοποιήσει με ακρίβεια την επέμβαση σε πολύ μικρό χώρο, έτσι ώστε να μην χρειάζονται μεγάλες χειρουργικές τομές.
Αριστείδης Καραγιάννης, Διευθυντής Ουρολόγος, Ευρωκλινική Αθηνών
Ο χειρουργός βρίσκεται στην ίδια χειρουργική αίθουσα, αλλά μακριά από τον ασθενή και ελέγχει τους ρομποτικούς βραχίονες για την εκτέλεση της επέμβασης, ενώ δίπλα από τον ασθενή ένας δεύτερος κατάλληλα εκπαιδευμένος ουρολόγος παρέχει βοήθεια λαπαροσκοπικά. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι το ρομπότ δεν εκτελεί τη χειρουργική επέμβαση και δεν μπορεί να κάνει μόνο του καμία κίνηση. Ο χειρουργός είναι αυτός ο οποίος πραγματοποιεί την επέμβαση, χρησιμοποιώντας τα ειδικά χειριστήρια μέσω της ρομποτικής κονσόλας και λόγω της βελτιωμένης ορατότητας, επιδεξιότητας και εργονομίας, εκτελεί πιο ελεγχόμενες και πιο ακριβείς χειρουργικές κινήσεις.
Ανδρέας Καραγιάννης, Επιμελητής Ουρολόγος, Ευρωκλινική Αθηνών
Όλες οι βαριές επεμβάσεις της Ουρολογίας επωφελούνται από την χρήση του ρομποτικού συστήματος, ιδίως σε σχέση με άλλες χειρουργικές ειδικότητες, και για αυτό το λόγο η πλειοψηφία των κλασσικών ανοιχτών επεμβάσεων πλέον γίνεται ρομποτικά. Ιδιαίτερη εφαρμογή έχει η ρομποτική στην αντιμετώπιση καρκίνων του κατώτερου ουροποιητικού όπως του προστάτη και της ουροδόχου κύστης που λόγω της ανατομικής θέσης στην πύελο είναι δύσκολη η πρόσβαση.
Καρκίνος του προστάτη και θεραπεία
Ο καρκίνος του προστάτη παρότι είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες στην Ευρώπη, αποτελεί την 5η αιτία θανάτου και αυτό οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό στην χειρουργική θεραπεία με την ριζική προστατεκτομή (1 στους 7 άνδρες θα διαγνωσθεί με καρκίνο προστάτου, αλλά μόνο 1 στους 26 θα πεθάνει). Ιδιαίτερα σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση του, αφού σε αρχικά στάδια ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι πλήρως ιάσιμος, με ποσοστά επιβίωσης που αγγίζουν το 100% στην πενταετία και πάνω από 92% στην δεκαετία. Επειδή στα αρχικά στάδια του είναι ασυμπτωματικός, επιβάλλεται ο προληπτικός ετήσιος έλεγχος του PSA από την ηλικία των 50 και μετά, ενώ άνδρες με ιστορικό καρκίνου προστάτη στην οικογένεια συστήνεται από τα 45 έτη. Όταν υπάρχει αύξηση του PSA ή θετική δακτυλική εξέταση προστάτου, τότε προτείνεται απεικονιστικός έλεγχος με πολυπαραμετρική μαγνητική προστάτη. Εάν στην μαγνητική υπάρχουν ύποπτες περιοχές, τότε πρέπει να γίνουν βιοψίες στον προστάτη.
Όταν ο καρκίνος του προστάτη είναι κλινικά εντοπισμένος, δηλαδή είναι μόνο μέσα στον προστάτη και δεν υπάρχουν μεταστάσεις, τότε η καλύτερη θεραπευτική επιλογή είναι η ριζική προστατεκτομή, με πυελική λεμφαδενεκτομή όπου απαιτείται. Πλέον η ριζική προστατεκτομή με την χρήση του ρομποτικού συστήματος έχει καθιερωθεί, και έχει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι άλλων προσεγγίσεων όπως η παρακολούθηση, η ακτινοβολία ή και νέες πειραματικές εστιακές θεραπείες. Μόνο με την ριζική προστατεκτομή έχουμε την πραγματική ιστολογική εικόνα του προβλήματος και άρα την καλύτερη σταδιοποίηση της νόσου, και έτσι μπορούμε να έχουμε και πολύ πιο ακριβής μετεγχειρητική παρακολούθηση πιθανής υποτροπής. Αυτή η υπεροχή της ριζικής προστατεκτομής στην συνολική επιβίωση των ασθενών έχει αναδειχθεί από σημαντικές διεθνείς μελέτες (SPCG-4, CaPSURE).
Ο πρωταρχικός σκοπός της επέμβασης είναι το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα, δηλαδή να εξαιρεθεί ριζικά ο καρκίνος αφαιρώντας όλο τον προστάτη, τις σπερματοδόχες κύστεις και τμήμα τον σπερματικών πόρων. Επιπλέον, ο χειρουργός σκοπεύει να διατηρήσει ανέπαφα τα νεύρα που είναι υπεύθυνα για την στύση, εφόσον δεν έχουν προσβληθεί από τον καρκίνο, ενώ επαναπροσεγγίζοντας και ράβοντας την ουροδόχο κύστη με την ουρήθρα σκοπεύει να διατηρήσει την εγκράτεια των ούρων.
Πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής
Η ρομποτική προσέγγιση σε σχέση με την ανοιχτή χειρουργική εκτός του ότι προσφέρει εξαιρετικά ογκολογικά αποτελέσματα, έχει πολύ λιγότερη απώλεια αίματος και μετεγχειρητικό πόνο, μικρότερες ουλές, λιγότερα μετεγχειρητικά στενώματα ουρήθρας, 4 φορές μικρότερο κίνδυνο για θρομβοεμβολικά συμβάματα, ενώ επάνοδος της εγκράτειας και της στυτικής λειτουργίας είναι πολύ ταχύτερη. Παράλληλα χρειάζονται μόνο 1-2 ημέρες νοσηλείας, με τάχιστη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και την εργασία.
Επίσης σε σύγκριση με την απλή λαπαροσκοπική μέθοδο οι πιο πρόσφατες σημαντικές μελέτες απέδειξαν ότι με την ρομποτική έχουμε καλύτερη και πιο γρήγορη ανάκτηση της εγκράτειας των ούρων αλλά και της στυτικής λειτουργείας έχοντας παράλληλα πολύ λιγότερες επιπλοκές και πολύ πιο γρήγορη ανάκτηση της φυσιολογικής δραστηριότητας του ασθενούς.
Βέβαια η απάντηση για αυτά τα καλύτερα χειρουργικά αποτελέσματα δεν είναι απλά μόνο η τεχνολογία με την χρήση του ρομπότ: η παθολογία του καρκίνου, η φυσιολογία του ασθενούς, και η εμπειρία με την τεχνική δεξιότητα του χειρουργού είναι επίσης παράγοντες κλειδί. Για αυτούς τους λόγους η ρομποτική ριζική προστατεκτομή είναι πλέον η τεχνική εκλογής για την αντιμετώπιση του κλινικά εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη.
