Σενάριο μείωσης του ορίου των 10.000 ευρώ που απαιτείται για ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό των οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία εξετάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Στο οικονομικό επιτελείο δεν έχουν λάβει ακόμα καμία απόφαση σχετικά με την οριστικοποίηση του σχετικού μέτρου, καθώς εξετάζουν όλα τα δεδομένα, ενώ εκφράζονται επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του.
Παράγοντες του υπουργείου τονίζουν ότι οι οφειλέτες που θέλουν να αποπληρώσουν τα χρέη τους μπορούν να τα εντάξουν στην πάγια ρύθμιση και ότι το υφιστάμενο όριο των 10.000 ευρώ είναι επαρκές. Οι υπέρμαχοι του σεναρίου επισημαίνουν, από την πλευρά τους, ότι το «κούρεμα» του υφιστάμενου ορίου θα δώσει τη δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες που έχουν μικρότερες οφειλές να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, 3.450.400 φυσικά πρόσωπα, που αντιστοιχούν στο 89,4% του συνόλου των οφειλετών, χρωστούν κάτω από 10.000 ευρώ στο Δημόσιο, ενώ άλλοι 923.916 οφειλέτες έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη έως 10.000 ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με αποτέλεσμα να ενισχύεται η πίεση για παρέμβαση στην κατεύθυνση μείωσης του ιδιωτικού χρέους.
Σημειώνεται ότι για χρέη έως 10.000 ευρώ προς Δημόσιο ή ασφαλιστικά ταμεία η μόνη διαθέσιμη λύση αυτή τη στιγμή είναι η πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων, η οποία, όμως, βαρύνεται με υψηλό επιτόκιο και καθίσταται πολλές φορές ασύμφορη για έναν μέσο οφειλέτη.
Αντίθετα, η ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών προσφέρει στους οφειλέτες προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία τη δυνατότητα διακανονισμού των οφειλών τους με ευνοϊκότερους όρους σε σχέση με τις παραδοσιακές ρυθμίσεις, με μείωση του συνολικού ποσού της οφειλής, μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής σε έως και 240 δόσεις.
Στην εξωδικαστική ρύθμιση υπάγονται οι οφειλές προς το Δημόσιο που είναι βεβαιωμένες σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, συμπεριλαμβανομένων προσαυξήσεων, προστίμων και τόκων εκπρόθεσμης καταβολής. Διευκρινίζεται ότι υπάγονται μόνο οφειλές προς το Δημόσιο που είναι βεβαιωμένες στον ΑΦΜ του αιτούντος και όχι σε ΑΦΜ τρίτων προσώπων.
Οσον αφορά τις τελωνειακές οφειλές, στη ρύθμιση του εξωδικαστικού μηχανισμού λαμβάνεται υπ’ όψιν το σύνολο των προσωπικών οφειλών που είναι βεβαιωμένες στον ΑΦΜ του αιτούντος (προσωπικά χρέη).
Από την ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό εξαιρούνται:
- Οσοι έχουν οφειλές κάτω των 10.000 ευρώ.
- Ατομα που έχουν ήδη υπαχθεί σε άλλη διαδικασία ρύθμισης ή πτώχευσης.
- Οφειλέτες με καταδίκες για οικονομικά εγκλήματα, όπως φοροδιαφυγή ή απάτη.
- Απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
- Οφειλές από τελωνειακούς δασμούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης που αποτελούν έσοδό της και αποδίδονται στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
- Οφειλές προς αλλοδαπό δημόσιο.
- Οφειλές υπέρ άλλων τρίτων που βεβαιώνονται και εισπράττονται κατά ΚΕΔΕ.
Τα οφέλη
Σύμφωνα με τον νόμο, από την οριστικοποίηση της αίτησης στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού και έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας με οποιονδήποτε τρόπο, δηλαδή είτε με αποδοχή είτε με απόρριψη της σύμβασης αναδιάρθρωσης, υπό προϋποθέσεις προσφέρεται προστασία από μέτρα αναγκαστικής είσπραξης καθώς αναστέλλεται η ποινική δίωξη.
Μετά την αποδοχή της ρύθμισης ισχύει αναστολή βάσει άλλων νομοθετικών διατάξεων, ενώ σε περίπτωση απόρριψης της πρότασης ρύθμισης του εξωδικαστικού ο οφειλέτης θα πρέπει να βρει άλλο τρόπο ρύθμισης, αν επιθυμεί να ανασταλεί η ποινική του δίωξη.
Ειδικότερα, με την ένταξη των οφειλών στον εξωδικαστικό:
- Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων, κατά του οφειλέτη.
- Αναστέλλεται η ποινική διαδικασία και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε.
- Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και υπό την προϋπόθεση ότι: α) έχει εξοφληθεί τουλάχιστον η πρώτη δόση της ρύθμισης δυνάμει αυτής, β) έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, οι μη υπαγόμενες στη σύμβαση οφειλές και γ) έχουν υποβληθεί οι προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας εντός τριών μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους μετά από αίτηση του οφειλέτη. Τότε η φορολογική διοίκηση αποφασίζει ότι οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις. Η απόφαση αυτή εκδίδεται ανεξάρτητα από το εάν οι κατασχέσεις επιβλήθηκαν για υπαγόμενες ή μη στη σύμβαση οφειλές και γνωστοποιείται στον τρίτο. Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτήν αποδίδονται στο Δημόσιο. Οι κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, που έχουν επιβληθεί αποκλειστικά για οφειλές υπαγόμενες στη σύμβαση, αίρονται μετά από αίτηση του οφειλέτη, εφόσον έχει εξοφληθεί ποσοστό τουλάχιστον 75% του συνολικού προς καταβολή στο Δημόσιο ποσού της σύμβασης. Στις περιπτώσεις αυτές, ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφονται.
- Εκδίδεται ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα.