Μια νέα επιστημονική ανακάλυψη έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα για την κλιματική ιστορία της Γης. Ερευνητές από το Center for Oldest Ice Exploration (COLDEX) εντόπισαν στην περιοχή Allan Hills της Ανατολικής Ανταρκτικής πυρήνες πάγου ηλικίας περίπου 6 εκατομμυρίων ετών, καθιστώντας τους, τους παλαιότερους απευθείας χρονολογημένους στον κόσμο.
Αυτή η ανακάλυψη ξεπερνά κατά πολύ το προηγούμενο ρεκόρ, που έφτανε περίπου τα 1,5 εκατομμύρια χρόνια, και προσφέρει στους επιστήμονες ένα μοναδικό παράθυρο μέσα στον χρόνο για να μελετήσουν τις συνθήκες του πλανήτη πριν από το Μειόκαινο, την πρώτη γεολογική εποχή της περιόδου που εκτείνεται από 23 εκ. μέχρι 5,3 εκ. χρόνια πριν, μια εποχή στη διάρκεια της οποίας συνέβησαν σημαντικές αλλαγές.
Πώς εντοπίστηκε ο αρχαιότερος πάγος
Η ομάδα COLDEX εστίασε στην Allan Hills λόγω της ειδικής γεωμορφολογίας της περιοχής. Εκεί οι ροές του πάγου είναι εξαιρετικά αργές, γεγονός που επιτρέπει στον αρχαίο πάγο να παραμείνει κοντά στην επιφάνεια, προστατευμένος από τήξη και ανακατατάξεις. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ειδικά διατρητικά συστήματα για να εξαγάγουν πυρήνες πάγου και μπορούν να φτάσουν τα 100–200 μέτρα βάθος, όπου διατηρούνται αποτυπώματα της αρχαίας ατμόσφαιρας
Τι αποκαλύπτουν οι παγωμένοι πυρήνες
Οι πυρήνες αυτοί περιέχουν φυσαλίδες αέρα, οι οποίες έχουν παγιδευτεί πριν από εκατομμύρια χρόνια, κρατώντας ανέπαφα τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και άλλων αερίων θερμοκηπίου. Η ανάλυση ισοτόπων αργού επέτρεψε την άμεση χρονολόγηση του πάγου, ενώ η ανάλυση ισοτόπων οξυγόνου αποκάλυψε ότι η θερμοκρασία της περιοχής ήταν περίπου 12 °C υψηλότερη από τη σημερινή.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ανταρκτική κατά την εποχή του Μειοκαίνου ήταν πολύ πιο ήπια και πιθανώς λιγότερο καλυμμένη με πάγο. Τα δεδομένα αυτά παρέχουν μια ανεκτίμητη εικόνα για το πώς η Γη αντιδρά σε φυσικές αυξήσεις θερμοκρασίας και πώς τα αέρια θερμοκηπίου επηρεάζουν την παγκόσμια κλιματική ισορροπία.
Η σημασία για την κλιματική επιστήμη
Η μελέτη του αρχαιότερου πάγου επιτρέπει να ανακατασκευάσουμε με μεγάλη ακρίβεια την κλιματική ιστορία της Γης, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στη στάθμη της θάλασσας, στην θερμοκρασία των ωκεανών και στις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να ενσωματωθούν στα σύγχρονα κλιματικά μοντέλα, βοηθώντας να προβλέψουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια την πορεία της κλιματικής αλλαγής υπό την πίεση των ανθρωπογενών εκπομπών.
Επιπλέον, η ανακάλυψη αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα πώς οι φυσικοί μηχανισμοί της Γης, όπως οι ροές πάγου και οι κύκλοι των ωκεανών, αλληλεπιδρούν με τις μεταβολές των αερίων θερμοκηπίου και την παγκόσμια θερμοκρασία.
Επόμενα βήματα της έρευνας
Οι επιστήμονες σχεδιάζουν νέες αποστολές στην Allan Hills για να συλλέξουν περισσότερους πυρήνες, ελπίζοντας να εντοπίσουν ακόμα παλαιότερο πάγο, ίσως ηλικίας 8–10 εκατομμυρίων ετών. Κάθε νέος πυρήνας μπορεί να αποκαλύψει διαφορετικά “στιγμιότυπα” κλιματικών συνθηκών, διευρύνοντας την εικόνα μας για το πώς η Γη ανταποκρίνεται σε μακροχρόνιες κλιματικές αλλαγές.
Η ανακάλυψη αυτή εκτός από επιστημονικό επίτευγμα, αποτελεί εργαλείο για την κατανόηση του μέλλοντος του πλανήτη. Η μελέτη των ευρημάτων μπορεί να μας δείξει πώς οι αυξημένες θερμοκρασίες και οι αλλαγές στη σύνθεση της ατμόσφαιρας επηρεάζουν τους πάγους και τα οικοσυστήματα, γνώση που είναι κρίσιμη για την πρόληψη και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
