Ενάρετη Σπείρα
Πριν από λίγες ημέρες, το Ίδρυμα Γ.&Α. Μαμιδάκη παρουσίασε στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης το έργο της Δανάης Στράτου «Ενάρετη Σπείρα», που έλαβε το Βραβείο Τέχνης 2025.
Η φετινή απονομή του Βραβείου Τέχνης Ιδρύματος Γεωργίου & Αριστέας Μαμιδάκη σηματοδοτεί την επιβράβευση μιας νέας land art εγκατάστασης, η οποία ξεχώρισε ανάμεσα σε εκατοντάδες αιτήσεις από όλον τον κόσμο, και συνάμα την αναγνώριση μιας μακρόχρονης, συνεπούς και σημαίνουσας πορείας στην ελληνική και διεθνή εικαστική σκηνή. Το έργο θα παραμείνει σε μόνιμη, ανοικτή έκθεση, αποτελώντας πλέον μέρος της μόνιμης συλλογής του Ιδρύματος, η οποία αριθμεί πάνω από 70 έργα σημαντικών Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών.
Η land art είναι ένα καλλιτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, κυρίως στις ΗΠΑ, και χαρακτηρίζεται από τη χρήση του φυσικού τοπίου ως καλλιτεχνικό μέσο. Οι καλλιτέχνες παρεμβαίνουν άμεσα στο περιβάλλον, συχνά με χρήση φυσικών υλικών, μεταμορφώνοντας το τοπίο και ενσωματώνοντάς το στο έργο τους, και επιδιώκοντας τη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση. Με αφετηρία τις αρχές της δεκαετίας του ’90, η Δανάη Στράτου έχει διαμορφώσει μια διακριτή φωνή στο πεδίο της land art, εστιάζοντας στη γεωπολιτική, τη μεταβλητότητα, τη μνήμη και τη σχέση του ανθρώπου με τη γη – κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Η «Ενάρετη Σπείρα» αποτελεί μια τοποειδική εγκατάσταση με έντονη συμβολική και φιλοσοφική διάσταση. Αποτελείται από 113 χειροποίητα κεραμικά πιθάρια σχεδιασμένα από την καλλιτέχνιδα και κατασκευασμένα από την κοινότητα τεχνιτών του χωριού Θραψανό της Κρήτης—τόπο με μακραίωνη παράδοση στην κεραμική τέχνη. Τοποθετημένα σε σπειροειδή διάταξη, αντλούν έμπνευση από τον μυστηριακό Δίσκο της Φαιστού. Η υφή των επιφανειών τους αντανακλά τα στοιχεία του περιβάλλοντος, αλλά και την απόκοσμη, ποιητική λάμψη του φεγγαριού. Είναι γεμάτα με νερό, το οποίο λειτουργεί ως καθρέφτης, φέρνοντας τον ουρανό και τα σύννεφα πιο κοντά στον θεατή και αποτελώντας τη δίοδο μεταξύ ορατού και αόρατου, θνητού και αθάνατου, γνωστού και άγνωστου.
