Το νέο διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS έχει βάλει φωτιά στη συζήτηση για τη ζωή πέρα από τη Γη.
Από την Ευαγγελία Φραγκούλη
Ο διάσημος αστροφυσικός του Harvard, Avi Loeb, υποστηρίζει ότι πρόκειται ίσως για κάτι περισσότερο από έναν απλό κομήτη. Όπως εξηγεί σε ανάλυσή του στο Futurism, τα χαρακτηριστικά του 3I/ATLAS αποκλίνουν τόσο από τα συνηθισμένα, που δεν αποκλείεται να πρόκειται για τεχνητό αντικείμενο.
Ακολουθούν οι επτά λόγοι που, σύμφωνα με τον Loeb, κάνουν αυτό το ουράνιο σώμα τόσο ξεχωριστό.
1. Μια τροχιά υπερβολικά «ευθυγραμμισμένη» για να είναι τυχαία
Το 3I/ATLAS κινείται σχεδόν πάνω στο εκλειπτικό επίπεδο, την ίδια επίπεδη ζώνη όπου περιστρέφονται οι πλανήτες γύρω από τον Ήλιο. Σύμφωνα με τον Loeb, η πιθανότητα κάτι τέτοιο να συμβεί τυχαία είναι κάτω από 0,2%. Αν αυτή η ευθυγράμμιση είναι πραγματική, τότε ίσως μιλάμε για αντικείμενο που ακολουθεί μια «επιλεγμένη» πορεία και όχι ένα σώμα που απλώς πέρασε κοντά μας από σύμπτωση.
2. Μια διαδρομή που μοιάζει με προγραμματισμένη πτήση
Το αντικείμενο φαίνεται να περνά σε απόσταση από δύο πλανήτες-κλειδιά: Tον Άρη και τον Δία. Και οι δύο θεωρούνται κομβικοί στη μελέτη της ζωής στο Διάστημα. Ο Loeb σημειώνει πως η συγκεκριμένη πορεία θα μπορούσε να δείχνει εσκεμμένη επιλογή, όπως θα έκανε μια αποστολή που εξερευνά πλανητικά συστήματα. Μια τέτοια «ευθυγράμμιση» των διελεύσεων δύσκολα εξηγείται ως φυσικό τυχαίο φαινόμενο.
3. Η παράξενη anti-tail που δείχνει προς τον Ήλιο
Κατά τις παρατηρήσεις, οι αστρονόμοι εντόπισαν μια δεύτερη ουρά -την λεγόμενη anti-tail- που φαίνεται να στρέφεται προς τον Ήλιο. Συνήθως οι ουρές των κομητών εκτείνονται στην αντίθετη κατεύθυνση λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας. Εδώ όμως το φαινόμενο δεν εξηγείται με τους γνωστούς φυσικούς μηχανισμούς, γεγονός που οδήγησε τον Loeb να το χαρακτηρίσει «μη αναμενόμενο» και ίσως ενδεικτικό ασυνήθιστων διεργασιών.
4. Ένας πυρήνας τεράστιος και αδικαιολόγητα βαρύς
Οι εκτιμήσεις για τον πυρήνα του 3I/ATLAS κάνουν λόγο για διάμετρο άνω των 5 χιλιομέτρων και μάζα μεγαλύτερη από 30 δισεκατομμύρια τόνους. Πρόκειται για μέγεθος πολύ πιο μεγάλο από αυτό των προηγούμενων διαστρικών αντικειμένων ‘Oumuamua και Borisov. Αντί να μοιάζει με τυχαίο «θραύσμα» διαστρικού πάγου, ο πυρήνας του δείχνει σαν να έχει σταθερή και συμπαγή δομή, κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει μη φυσική καταγωγή.
5. Ακραία χημική ανωμαλία: Πολύ νικέλιο, λίγο σίδηρο
Αναλύσεις των εκπομπών του αντικειμένου αποκάλυψαν ασυνήθιστα υψηλή αναλογία νικελίου προς σίδηρο, κάτι σπάνιο ακόμη και για μεταλλικούς αστεροειδείς. Στους συνηθισμένους κομήτες, τέτοιες μεταλλικές ενώσεις δεν εξατμίζονται εύκολα λόγω χαμηλών θερμοκρασιών. Ο Loeb θεωρεί ότι αυτό μπορεί να υποδηλώνει «τεχνητό κράμα», όπως εκείνα που παράγονται βιομηχανικά, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο εξωγήινης τεχνολογίας.
6. Περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα, σχεδόν καθόλου νερό
Σύμφωνα με δεδομένα από το διαστημικό όργανο SPHEREx, το 3I/ATLAS περιέχει μόλις 4 % νερό, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα. Οι γνωστοί κομήτες του ηλιακού μας συστήματος, αντίθετα, είναι πλούσιοι σε πάγο νερού. Αυτή η ανωμαλία ενισχύει την υπόθεση ότι σχηματίστηκε σε διαφορετικό περιβάλλον ή ότι δεν είναι καν φυσικός κομήτης, αλλά ίσως κατασκευή με διαφορετικά υλικά.
7. Ένα μπλε φως που δεν ταιριάζει σε κανέναν γνωστό κομήτη
Καθώς πλησιάζει τον Ήλιο, το αντικείμενο γίνεται πιο φωτεινό και αποκτά μια έντονη μπλε λάμψη, πιο μπλε ακόμη και από το φως του ίδιου του Ήλιου. Συνήθως, όταν η σκόνη των κομητών θερμαίνεται, το φως τους παίρνει πιο κόκκινη απόχρωση. Το αντίθετο φαινόμενο ίσως υποδηλώνει την ύπαρξη πηγής ενέργειας που δεν προέρχεται από απλή αντανάκλαση, αλλά από κάποια ενεργή διεργασία, άγνωστη προς το παρόν.
Το αίνιγμα που κρατά ανοιχτές όλες τις πιθανότητες
Η NASA και πολλοί αστρονόμοι παραμένουν προσεκτικοί, επισημαίνοντας ότι τα δεδομένα είναι ακόμη ελλιπή και το 3I/ATLAS μπορεί τελικά να αποδειχθεί ένας παράξενος αλλά φυσικός κομήτης. Παρ’ όλα αυτά, η προσέγγιση του αστροφυσικού υπενθυμίζει ότι η επιστήμη οφείλει να εξετάζει κάθε ενδεχόμενο. Είτε πρόκειται για προϊόν κάποιας άγνωστης φυσικής διαδικασίας είτε για τεχνητό αντικείμενο, το 3I/ATLAS μας θυμίζει πως το σύμπαν εξακολουθεί να μας αιφνιδιάζει και να μας καλεί να το εξερευνήσουμε με ανοιχτό μυαλό.
