Για την αγορά νέων αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού, αλλά και για την ενίσχυση του στόλου των μεταγωγικών αεροσκαφών της κινείται μεθοδικά η Πολεμική Αεροπορία, μετά την ανατροπή των μέχρι πρότινος σχεδιασμών της για την απόκτηση μεταχειρισμένων ιπτάμενων τάνκερ από τις ΗΠΑ. Πρόκειται για αεροσκάφη τα οποία έχουν κομβική σημασία σε μια σύγχρονη αεροπορική δύναμη, καθώς μπορούν να μεταφέρουν φορτία και έμψυχο δυναμικό οπουδήποτε χρειαστεί, αλλά και να αυξήσουν τα χιλιόμετρα πτήσης των μαχητικών αεροσκαφών, ανεφοδιάζοντάς τα στον αέρα.
Πρόσφατα η Ουάσιγκτον απέρριψε το ελληνικό αίτημα για δύο μεταχειρισμένα ιπτάμενα τάνκερ KC-135 από το απόθεμα των ΗΠΑ που επρόκειτο να αποσυρθούν μέσα στο 2026. Η αλλαγή των στρατηγικών προτεραιοτήτων της διοίκησης Τραμπ ουσιαστικά έφερε την απόρριψη του ελληνικού αιτήματος, καθώς αποφάσισε τελικά να διατηρήσει τα αεροσκάφη που σχεδίαζε να αποσύρει. Πλέον η Αθήνα εξετάζει άλλες λύσεις σε συνδυασμό με την προμήθεια νέων μεταγωγικών αεροσκαφών.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ) αυτή τη στιγμή εξετάζει όλες τις διαθέσιμες επιλογές από τον εμπορικό στόλο αεροσκαφών παγκοσμίως και συζητά το κόστος μετατροπής δύο πολιτικών αεροσκαφών σε ιπτάμενα τάνκερ.
Ο ίδιος ο Αρχηγός ΓΕΑ, αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης, την Τετάρτη αποκάλυψε ότι η Πολεμική Αεροπορία κινείται ήδη για την προμήθεια νέων μεταγωγικών αεροσκαφών. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από την 112 Πτέρυγα Μάχης στην Ελευσίνα, εκεί όπου για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε εντυπωσιακή επίδειξη από δέκα μεταγωγικά αεροσκάφη.
Με εντολή του Αρχηγού ΓΕΑ, εξετάζονται τρεις διαθέσιμες επιλογές. Η πρώτη είναι το γνώριμο C-130 στην έκδοση J. Η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας επιχειρεί με αυτόν τον τύπο του αεροσκάφους εδώ και 50 χρόνια, ενώ στην ΕΑΒ υπάρχει γραμμή παραγωγής, όπου κατασκευάζεται το 30% της ατράκτου των C-130, η οποία εν συνεχεία πηγαίνει στο εργοστάσιο στις ΗΠΑ, στη Μαριέτα της Τζόρτζια, όπου και γίνεται η τελική συναρμολόγηση της παγκόσμιας παραγωγής αεροσκαφών του συγκεκριμένου τύπου. Στα θετικά που λαμβάνονται υπ’ όψιν είναι ότι έχει αυξημένη επιχειρησιακή εμβέλεια, ενώ οι Ελληνες μηχανικοί το γνωρίζουν καλά. Ωστόσο, προβληματίζει η υψηλή του τιμή.
Η δεύτερη επιλογή που εξετάζεται είναι το βραζιλιάνικο C-390. Πρόκειται για αεροπλάνο που δεν έχει ελικοφόρους turbobrost κινητήρες αλλά τουρμπίνες. Το μεταγωγικό τζετ εισάγει μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία στην Πολεμική Αεροπορία, ωστόσο χώρες της Ε.Ε., όπως η Πορτογαλία και η Ουγγαρία, το έχουν εντάξει στο δυναμικό τους, ενώ βρίσκονται σε συμφωνία και οι Ολλανδία, Αυστρία, Τσεχία και Σουηδία. Τα θετικά του σημεία είναι η χαμηλή του τιμή καθώς και οι κινητήρες, που προέρχονται από την Boeing, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει υποστήριξη και από την πολιτική αεροπορία στην αγορά. Στην έκδοση KC390, μπορεί να πραγματοποιήσει και εναέριους ανεφοδιασμούς.
Ευρωπαϊκή «έκπληξη»
Η μεγαλύτερη έκπληξη, ωστόσο, είναι ότι η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας εξετάζει και το θηριώδες Α-400, που κατασκευάζει η ευρωπαϊκή Airbus. Πρόκειται για ένα αεροσκάφος που κοστίζει όσο ένα C-130J, όμως είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό, όπως και από το C-390. Μπορεί να μεταφέρει έως και 37 τόνους, δηλαδή διπλάσιο φορτίο από τα παλαιότερα τακτικά μεταγωγικά. Δύναται να ταξιδέψει σε μεγαλύτερες αποστάσεις και με υψηλότερη ταχύτητα (μέγιστη ταχύτητα περίπου Mach 0.72) σε σχέση με άλλα στροβιλοελικοφόρα μεταγωγικά, επιτρέποντας την ταχεία αντίδραση και την ανάπτυξη δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα. Ταυτόχρονα, μπορεί με την ειδική διαμόρφωση να διεξάγει και εναέριους ανεφοδιασμούς μαχητικών.
Ο μεταγωγικός στόλος της Πολεμικής Αεροπορίας αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση της τελευταίας δεκαετίας. Ουσιαστικά, με ενέργειες που ξεκίνησαν στις αρχές του 2022 και παρά τις όποιες καθυστερήσεις, την τελευταία διετία οι πρωτοβουλίες και η πίεση του Αρχηγού ΓΕΑ έδωσαν μια μεγάλη ανάσα.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν διαθέσιμα για άμεση πτήση πέντε C-130, πλήρως συντηρημένα, συν ένα που βρίσκεται υπό καθεστώς τακτικής συντήρησης και βγαίνει το προσεχές διάστημα. Παράλληλα, η ΕΑΒ προτίθεται εντός του 2026 να παραδώσει ακόμη ένα, ενώ υπάρχουν εκτιμήσεις για επιπλέον ένα μέσα στο 2027. Αρα, υπολογίζεται ότι θα υπάρχουν οκτώ C-130 στη διάθεση της Πολεμικής Αεροπορίας, σε σύνολο 15. Σε αυτά προστίθενται τα επτά C-27, που θα είναι διαθέσιμα (ήδη πετούν τα έξι) το 2026.
Αυτό θα πρέπει να θεωρείται το επιχειρησιακό ταβάνι, όπως και το γεγονός ότι ειδικά τα C-130 δεν έχουν μεγάλο επιχειρησιακό βίο μπροστά τους. Το πολύ τα επόμενα δέκα χρόνια θα πρέπει να έχουν αντικατασταθεί τουλάχιστον τα τέσσερα από αυτά. Και αυτός είναι ο λόγος που η Πολεμική Αεροπορία εξετάζει αυτή τη στιγμή την προοπτική απόκτησης 2+2 μεταγωγικών, με τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο να έχει προβλεφθεί στο 12ετές πρόγραμμα.
