Η ζωή γιορτάζει στο πανέμορφο γαλλικό ανθοπωλείο και η Αλμά είναι περικυκλωμένη από λουλούδια, τυλιγμένη σε μια παστέλ ανοιξιάτικη ατμόσφαιρα. Στις πρώτες σκηνές της θαυμάσιας ταινίας “Ασυνήθιστες φίλες” της Πατρισιά Μαζουί, τίποτα δεν σε προδιαθέτει για το φθινόπωρο που περιμένει την υπέρκομψη ηρωίδα στην αριστοκρατική φωλιά της, όπου θα μεταφέρει τα λάφυρά της-μια εντυπωσιακή ανθοδέσμη και γλυκίσματα. Η βίλα της αποπνέει πολυτέλεια, πανάκριβοι πίνακες κοσμούν τους τοίχους, αλλά το ημίφως είναι μελαγχολικό και η σιωπή εκκωφαντική.
Η μοναξιά της Αλμά είναι απτή- ο σύζυγός της βρίσκεται στη φυλακή. Στη διάρκεια ενός επισκεπτηρίου, θα συναντήσει την αραβικής καταγωγής Μινά, ο άντρας της οποίας είναι επίσης κρατούμενος. Η Μινά εργάζεται σε καθαριστήριο και χρειάζεται να καταφεύγει σε διάφορα τεχνάσματα για να αποκρούσει εκείνους που την απειλούν και για να τα φέρει βόλτα.
Πόσοι, πλέον, πιστεύουν στην καλοσύνη των ξένων; Πάντως η Αλμά, που διαθέτει άφθονο ελεύθερο χρόνο και αναζητά λίγο χρώμα στη μουντή καθημερινότητά της, προσκαλεί τη Μινά στη ζωή της και την “υιοθετεί”, μαζί με τα δυο παιδιά της. Πώς θα συμβιώσουν οι “Ασυνήθιστες φίλες;” Θα καταφέρουν να κλείσουν το χάσμα που τις χωρίζει;
Η Ιζαμπέλ Ιπέρ, πρωταγωνίστρια (μαζί με τη Χάφσια Χερζί) στην ταινία που κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες από τις 10 Απριλίου, σε διανομή Weirdwave, κυριαρχεί στην οθόνη. Για μία ακόμα φορά, ερμηνεύει μια ηρωίδα αντισυμβατική- η Αλμά δεν είναι η κλασσική μεγαλοαστή. Οι ευκολίες για τις οποίες άλλοι πασχίζουν τής έχουν δοθεί απλόχερα, όμως νιώθει περιέργεια, της αρέσει να εκπλήσσεται και να εκπλήσσει, είναι γενναιόδωρη και απρόσμενα θαρραλέα. Η σκανταλιά μέσα της αρνείται να σβήσει. Κάτι της λείπει και η Μινά είναι η ευκαιρία της για να γεμίσει το κενό.
Βρισκόμαστε με την κορυφαία Γαλλίδα ηθοποιό στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, όπου έκανε πρεμιέρα η ταινία της. “Η Αλμά έχει το προνόμιο της πρόσβασης στην ομορφιά και στην αισθητική”, λέει στο Real.gr.
“Η Μινά, όμως, παλεύει για την επιβίωση, γιατί αντιμετωπίζει χειροπιαστά προβλήματα. Και αυτό είναι που χωρίζει τις δύο γυναίκες”. Τη ρωτώ αν, μέσα από τις ταινίες της, έχει έρθει ξανά σε επαφή με το περιβάλλον της φυλακής. “Έχω βρεθεί προσωπικά σε φυλακή”, με ξαφνιάζει. “Έχω επισκεφθεί κρατούμενους και ήταν πραγματικά πολύ παράξενη εμπειρία. Η σκηνή στην οποία συναντάμε τους συζύγους μας γυρίστηκε σε στούντιο. Όμως, οι περισσότεροι συγγενείς κρατουμένων που βλέπετε στην ταινία ήταν πραγματικοί συγγενείς φυλακισμένων. Ήταν πολύ συγκινητικό…Φυσικά, δεν τους κάναμε ευθείες ερωτήσεις, λίγο-πολύ όμως γνωρίζαμε τις καταστάσεις που αντιμετώπιζαν. Με είχε ενημερώσει η σκηνοθέτις μου για ορισμένες περιπτώσεις όπως, για παράδειγμα, για μια νεαρή γυναίκα, η οποία επισκεπτόταν τον άντρα της επί 6 χρόνια. Ήμασταν, λοιπόν, ανάμεσα σε ανθρώπους που βίωναν πραγματικά αυτές τις συνθήκες”.
Η ταινία της Μαζουί ψηλαφίζει πολλά θέματα. Την ταξική ανισότητα, τη μετανάστευση, τις ανθρώπινες σχέσεις, τα όρια που μας εγκλωβίζουν. Ποιο είναι το σημαντικότερο, κατά τη γνώμη της Ιπέρ; “Η φιλία”, αποκρίνεται χωρίς δεύτερη σκέψη. “Βέβαια, αποδεικνύεται περίπλοκη, λόγω των αντιθέσεων που ορθώνονται ανάμεσα σε αυτές τις δύο γυναίκες, οι οποίες προέρχονται από δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους και ενώνονται μόνο χάρη στην κοινή τους εμπειρία ως σύζυγοι κρατουμένων. Αυτό που βρίσκω ενδιαφέρον στο φιλμ είναι ότι αιωρείται κάτι που είναι αδύνατον να επιλυθεί. Και, φυσικά, την ανατροπή στην αφήγηση, για την οποία δεν μπορώ να μιλήσω γιατί θα χαλάσω την έκπληξη!”
Η λεπτεπίλεπτη, στιλάτη Γαλλίδα σταρ έχει γυρίσει περισσότερες από 100 ταινίες και το βιογραφικό της κοσμείται από περισσότερα από 100 (!) κορυφαία βραβεία, μεταξύ των οποίων και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ, για την εκπληκτική ηρωίδα της στην ταινία “Εκείνη” του Πολ Φερχόφεν. Αναρωτιέμαι αν, κάθε φορά, ο ρόλος της την επηρεάζει και την ακολουθεί για ένα διάστημα και εκτός πλατό. Το αρνείται κάθετα. Δηλαδή, μόλις τελειώνει το γύρισμα, γίνεται αυτόματα η Ιζαμπέλ και πάλι; “Όχι”, απαντά γελώντας. “Είμαι η Ιζαμπέλ και την ώρα του γυρίσματος!”
Μπερτράν Ταβερνιέ, Κλοντ Σαμπρόλ, Αντρέ Τεσινέ, Φρανσουά Οζόν, Ζαν Λικ Γκοντάρ, Μάικλ Τσιμίνο, Χαλ Χάρτλεϊ και Μίκαελ Χάνεκε, με τον οποίο μας έδωσαν, μεταξύ άλλων, την ακραία, τολμηρή ηρωίδα της αξέχαστης ταινίας “Η δασκάλα του πιάνου”, είναι μερικά, μόνο, από τα ηχηρά ονόματα σκηνοθετών με τους οποίους έχει συνεργαστεί. Άραγε, προτιμά εκείνους που την αφήνουν ελεύθερη να δημιουργήσει ή τους πιο “αυστηρούς”; “Εννοείται ότι για να είσαι χαρούμενος ως ηθοποιός πρέπει να αισθάνεσαι ελεύθερος”, εξηγεί.
“Όμως, οι σπουδαίοι σκηνοθέτες βρίσκουν πάντα την ισορροπία μεταξύ ελευθερίας και συγκεκριμένης κατεύθυνσης. Αυτή είναι η μαγεία του φιλμ και η ουσία της δημιουργίας του. Όσο για τις “Ασυνήθιστες φίλες”, δεν δυσκολεύτηκα καθόλου. Η Μαζουί ξέρει ακριβώς τι θέλει, είναι τρομερά ευφυής και γνωρίζει πώς να πλοηγείται ανάμεσα στο πολύ σκληρό και στο πολύ κωμικό. Για παράδειγμα, την Αλμά δεν την ήθελε υπερβολικά μελαγχολική και λυπημένη, παρά την κατάστασή της. Σε κάποιες στιγμές την ήθελε αστεία, ανάλαφρη, ακόμα και αδέξια! Η ιδέα της Πατρισιά δεν ήταν να κάνει την Αλμά πιο συμπαθητική, αλλά πιο ζωντανή και πολυδιάστατη”.
Η ίδια αισθάνεται την ανάγκη να συμπαθεί την κάθε ηρωίδα που καλείται να υποδυθεί; “Ναι, κατά κάποιον τρόπο”, παραδέχεται. “Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητα συμπαθής χαρακτήρας, ούτε ότι χρειάζεται να συνδεθώ μαζί της, αλλά πρέπει να την βρίσκω τουλάχιστον ενδιαφέρουσα, πολύπλοκη και βαθιά. Αυτά τα στοιχεία είναι απαραίτητα, για να αξίζει τον κόπο να την παρουσιάσουμε”.
Την προηγούμενη βραδιά, παρακολούθησα την Ιζαμπέλ Ιπέρ στη σκηνή της Στέγης, να πάλλεται σπαρακτικά στον ρυθμό του έρωτα και της απόρριψης, βυθισμένη στο ομιχλώδες, ονειρικά εικαστικό σύμπαν του Ρομέο Καστελούτσι, που τη σκηνοθέτησε στη “Βερενίκη”, και να καταχειροκροτείται. “Η εμπειρία μου από την Ελλάδα είναι θαυμάσια. Είναι, νομίζω, η έκτη φορά που έρχομαι στην Αθήνα, για παράσταση”, θυμάται. “Το κοινό είναι σπουδαίο και είναι πάντα υπέροχο να βρίσκομαι εδώ.”
Το θέατρο ή το σινεμά είναι μεγαλύτερη πρόκληση για εκείνη; “Το θέατρο”, απαντά χωρίς δισταγμό. “Η συνθήκη είναι πάντα παράξενη, γιατί είσαι ένα ανθρώπινο πλάσμα μπροστά σε πολλά άλλα που το παρακολουθούν. Νιώθεις ευάλωτος, άρα ναι, είναι πιο δύσκολο”.
Και στη σκηνή, αλλά κυρίως στην οθόνη, το σήμα-κατατεθέν της Ιπέρ είναι οι τρομερά περίπλοκες και αναπάντεχες ηρωίδες της. Έχει, άραγε, καταλήξει, μέσα από τις καταδύσεις της σε τόσους αντισυμβατικούς χαρακτήρες, αν η ανθρώπινη φύση είναι κυρίως καλή ή κακή; Θεωρεί ότι ισχύουν και τα δύο: “Πιστεύω ότι ευθύνονται οι καταστάσεις, είτε είναι καλές είτε κακές. Οι άνθρωποι είναι προϊόντα των συγκεκριμένων αυτών καταστάσεων”.
Λίγο πριν το τέλος της συνομιλίας μας, η αεικίνητη πρωταγωνίστρια μού μιλά για το αμέσως επόμενο ταξίδι της, στην Κίνα. Θα περιοδεύει τη χώρα για έναν ολόκληρο μήνα, παρουσιάζοντας τον “Βυσσινόκηπο” σε σκηνοθεσία Τιάγκο Ροντρίγκεζ. Το λεπτό, αυστηρό της πρόσωπο φωτίζεται από ανυπομονησία: “Όπου και να με οδηγήσει η δουλειά μου είναι ωραία!”, λέει. “Γυρίζω ταινίες παντού και ανεβαίνω σε σκηνές σε όλο τον κόσμο. Μου αρέσει να ταξιδεύω, να βρίσκομαι αλλού- αλλά να επιστρέφω”.
