Ένα γιγαντιαίο δίκτυο εγκληματικής απάτης με υποτιμημένες εισαγωγές από την Κίνα εξάρθρωσε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), με ταυτόχρονες επιχειρήσεις στον Πειραιά, τη Μαδρίτη, το Παρίσι και τη Σόφια.

Η επιχείρηση, υπό την κωδική ονομασία «Καλυψώ», αποκάλυψε ένα πολυεθνικό πλέγμα απάτης που ζημίωσε τα ευρωπαϊκά τελωνεία και κρατικά ταμεία κατά περίπου 700 εκατ. ευρώ.

Η απάτη όπως αναφέρει η EPPO στην επίσημη σελίδα της αφορούσε τη μαζική εισαγωγή εμπορευμάτων – από κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και παπούτσια έως ηλεκτρικά πατίνια και ποδήλατα – με τεράστιες υποτιμήσεις, πλαστά έγγραφα και εικονικές διαδρομές διακίνησης, προκειμένου να αποφευχθούν τελωνειακοί δασμοί και ΦΠΑ.

Επιχείρηση σε 14 χώρες

Η έρευνα «Καλυψώ» αγκαλιάζει 14 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία και η Κίνα. Την Τρίτη πραγματοποιήθηκαν 101 έφοδοι σε γραφεία εκτελωνιστών, εταιρείες βιτρίνας, λογιστικά και νομικά γραφεία, αλλά και σε σπίτια υπόπτων σε τέσσερις χώρες. Συνελήφθησαν δέκα άτομα, ανάμεσά τους δύο τελωνειακοί υπάλληλοι, ενώ κατασχέθηκαν όπλα, 5,8 εκατ. ευρώ σε μετρητά και κρυπτονομίσματα, 7.133 ηλεκτρικά ποδήλατα, 3.696 πατίνια και 480 κοντέινερ που κρατήθηκαν για έλεγχο στον Πειραιά.

Κατασχέθηκαν επίσης 27 οχήματα, κοσμήματα, πολυτελή ρολόγια και 11 ακίνητα στην Ισπανία, ενώ στην Ελλάδα εκδόθηκαν διαταγές δέσμευσης για ακίνητα, σκάφη και τραπεζικούς λογαριασμούς.

Πώς λειτουργούσε το δίκτυο

Το δίκτυο, με επίκεντρο κινεζικές εγκληματικές οργανώσεις, εισήγαγε εμπορεύματα κυρίως μέσω του λιμανιού του Πειραιά, χρησιμοποιώντας πλαστά τιμολόγια και χαμηλές τιμολογήσεις, ώστε να αποφεύγονται οι τελωνειακοί δασμοί. Αξιοποιούσαν επαγγελματίες–«διευκολυντές», όπως εκτελωνιστές και λογιστικά γραφεία, για τη νόμιμη κάλυψη των εισαγωγών μέσω εταιρειών–κελύφη εγγεγραμμένων στη Βουλγαρία αλλά με ελληνικό ΑΦΜ.

Με τη χρήση της Διαδικασίας 42 (Customs Procedure 42 – CP42), τα εμπορεύματα υποτίθεται ότι μεταφέρονταν σε άλλες χώρες της Ε.Ε. (Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, κ.ά.), επιτρέποντας την απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν παραδίδονταν ποτέ στους τελικούς παραλήπτες – οι εταιρείες αυτές ήταν εικονικές ή είχαν καταχραστεί τα στοιχεία τους.

Τα προϊόντα κατέληγαν τελικά σε κρυφές αποθήκες, διακινούνταν με παράνομα έγγραφα και πωλούνταν στη μαύρη αγορά με μετρητά. Η κυκλοφορία των εμπορευμάτων καλυπτόταν πλήρως, από την εισαγωγή μέχρι την πώληση και το ξέπλυμα των κερδών μέσω “υπόγειων” τραπεζικών συστημάτων με επιστροφή των εσόδων στην Κίνα.

Η εκτιμώμενη ζημιά

Η συνολική εκτιμώμενη ζημιά ξεπερνά τα €700 εκατ., εκ των οποίων €250 εκατ. αφορούν διαφυγόντες τελωνειακούς δασμούς (εισόδημα για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.) και €450 εκατ. από απλήρωτο ΦΠΑ (που επηρεάζει τόσο την Ε.Ε. όσο και τα κράτη-μέλη). Η ελληνική ΑΑΔΕ συμμετέχει ενεργά στην αποτίμηση των απωλειών.

Η επιχείρηση, υπό τον συντονισμό της EPPO, υποστηρίχθηκε από την Europol, που παρείχε αναλυτική και τεχνική υποστήριξη, καθώς και από την OLAF. Στην Ελλάδα συμμετείχαν η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας και η Υποδιεύθυνση Ψηφιακής Εγκληματολογικής Έρευνας της ΔΕΕ.

Το εντυπωσιακό εύρος της επιχείρησης «Καλυψώ» αναδεικνύει τη δύναμη της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος και τη σημασία της προστασίας των δημοσιονομικών συμφερόντων της Ε.Ε.

Η ανακοίνωση της ΑΑΔΕ

Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε η ΑΑΔΕ στην οποία αναφέρει:

«Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), τον Ιούλιο 2024, κοινοποίησε πληροφοριακό δελτίο στα κράτη μέλη της ΕΕ, για πιθανή πανευρωπαϊκή απάτη, που αφορούσε εισαγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων χωρίς την καταβολή συμβατικών δασμών (αντιντάμπινγκ και αντισταθμιστικών) και ΦΠΑ καθώς και διαφυγής δασμών λόγω υποτιμολόγησης.

Ακολούθως, η OLAF διοργάνωσε δυο συναντήσεις με τα κράτη- μέλη της ΕΕ (με συμμετοχή και της ΑΑΔΕ/ Γενική Διεύθυνση Τελωνείων & ΕΦΚ), στις 23-24 Οκτωβρίου 2024 και στις 11-13 Νοεμβρίου 2024, κατά τις οποίες συμφωνήθηκε ότι η OLAF θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τις εισαγωγές στο ηλεκτρονικό εμπόριο που είναι ύποπτες για απάτη, να εντοπίζει τις αποθήκες και τα κέντρα πλήρους εκτέλεσης που ενδέχεται να αποθηκεύουν αγαθά που έχουν εισαχθεί παράνομα ή δεν έχουν καταβάλει τους σωστούς εισαγωγικούς δασμούς και ΦΠΑ και θα ελέγχει περιοδικά τις ηλεκτρονικές αγορές που αποστέλλουν τέτοια αγαθά στους τελικούς καταναλωτές.

Ως επακόλουθο αυτών και ειδικότερου αιτήματος της OLAF, διεξήχθη επιχείρηση (9/12/2024-13/12/2024), με την ενεργό συμμετοχή της ΑΑΔΕ/ Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων και ΕΦΚ, στην οποία συμμετείχαν στελέχη της OLAF και των Ελληνικών Τελωνειακών Αρχών, διενεργήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι στον Πειραιά και ειδικότερα σε γραφεία εκτελωνιστών, μεταφορικές εταιρείες και θαλάσσιους μεταφορείς, υπεύθυνους για εισαγωγή εμπορευμάτων από την Κίνα στον Πειραιά (με τελικό προορισμό διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ), σκοπεύοντας στον εντοπισμό της τελωνειακής απάτης για τα συγκεκριμένα αγαθά, κατά κύριο λόγο e-bikes.