Πολλοί επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι δραστηριοποιούνται χωρίς να διαθέτουν τις αναγκαίες γνώσεις, δεξιότητες και πιστοποιήσεις. Η αδειοδότηση, όπου υπάρχει, είναι αποσπασματική και ανεπαρκής, με αποτέλεσμα να υπονομεύονται η νομιμότητα, η ποιότητα και, κυρίως, η δημόσια ασφάλεια.
Αυτή τη διαχρονική αδράνεια επιχειρεί να αλλάξει, μέσα από μια δυναμική πρωτοβουλία, το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας (ΒΕΑ), σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια Πειραιά και Θεσσαλονίκης και τη ΓΣΕΒΕΕ. Επειτα από διαβούλευση με επαγγελματικούς κλάδους, ανταλλαγή απόψεων με κοινωνικούς εταίρους και μελέτη ευρωπαϊκών πρακτικών, κατέληξαν σε πρόταση σχεδίου νόμου για την αδειοδότηση των φυσικών προσώπων που ασκούν βιοτεχνικά και χειροτεχνικά επαγγέλματα.
Στόχος της πρότασης είναι η θέσπιση ενός καθολικού και λειτουργικού πλαισίου αδειοδότησης, το οποίο θα οργανώνεται και θα εποπτεύεται από τα βιοτεχνικά επιμελητήρια. Στο επίκεντρο της μεταρρύθμισης βρίσκονται η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Επαγγελματικών Αδειών και η απόδοση Αριθμού Βιοτεχνικού Επαγγελματικού Μητρώου (ΑΒΕΜ) σε κάθε επαγγελματία, ώστε να τεκμηριώνονται η τεχνική επάρκεια, η εμπειρία και η νομιμότητα της δραστηριότητάς του. Προβλέπονται επίσης η δυνατότητα περαιτέρω εξειδίκευσης μέσω σχετικών πιστοποιήσεων, καθώς και η ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Η αδειοδότηση τεχνικών επαγγελμάτων δεν αποτελεί γραφειοκρατικό βάρος. Αντίθετα, είναι κρίσιμο θεμέλιο για την ποιότητα, την ασφάλεια και την υγιή επιχειρηματικότητα. Η απουσία της γεννά αθέμιτο ανταγωνισμό, επιτρέπει σε μη καταρτισμένα πρόσωπα να παρέχουν υπηρεσίες αμφίβολης ποιότητας και υπονομεύει τους συνεπείς επαγγελματίες.
Το παράδειγμα της Γερμανίας είναι ενδεικτικό: 41 τεχνικά επαγγέλματα απαιτούν υποχρεωτική αδειοδότηση ύστερα από εκπαίδευση, πρακτική άσκηση και εξετάσεις. Η άσκηση των επαγγελμάτων χωρίς άδεια επισύρει πρόστιμα έως 50.000 ευρώ. Η τεχνική εργασία δεν μπορεί να είναι υπόθεση ερασιτεχνισμού.
Στη χώρα μας, πιστοποίηση διαθέτουν μόνο λίγες ειδικότητες, όπως ο ηλεκτρολόγος, ο υδραυλικός, ο ψυκτικός ή ο ηλεκτροσυγκολλητής. Οι υπόλοιπες παραμένουν εκτός εποπτείας. Ηδη, ωστόσο, αυξάνονται οι φωνές που ζητούν ρύθμιση, όπως οι ιδιοκτήτες στεγνοκαθαριστηρίων, οι βιοτέχνες μετάλλου, οι υαλοτεχνίτες και άλλοι.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι η άδεια θα χορηγείται με βάση συνδυασμό τίτλων σπουδών, επαγγελματικής εμπειρίας και, όπου απαιτείται, επιτυχούς αξιολόγησης δεξιοτήτων. Η διαδικασία θα είναι ενιαία, δίκαιη και προσαρμοσμένη στα επαγγελματικά χαρακτηριστικά κάθε ειδικότητας.
Προβλέπεται επίσης η σύσταση επιτροπής βιοτεχνικών επαγγελμάτων, ως μόνιμου οργάνου εποπτείας και διαλόγου, με συμμετοχή κοινωνικών εταίρων και της πολιτείας. Τα βιοτεχνικά επιμελητήρια και η ΓΣΕΒΕΕ έχουν ήδη απευθυνθεί στον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο, με αίτημα θεσμικής συνάντησης για την παρουσίαση της πρότασης.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμένει ουραγός. Η αδειοδότηση αποτελεί θεμέλιο νομιμότητας, επαγγελματικής αξιοπιστίας και κοινωνικής προστασίας.
