Κορυφώνεται η αγωνία και εντείνεται η αβεβαιότητα για τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, μετά την πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης να επιβάλει δασμούς 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα. Ο εμπορικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα και στις ελληνικές εξαγωγές, με εκπροσώπους του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου να ευελπιστούν ότι θα βρεθεί η «χρυσή» τομή, έστω και την τελευταία στιγμή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ ανήλθαν πέρυσι στα 2,4 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 13,9% σε σχέση με το 2023, αντιπροσωπεύοντας το 4,9% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, με τις ΗΠΑ να αποτελούν τον πέμπτο καλύτερο πελάτη για τα ελληνικά προϊόντα. Από το σύνολο των προϊόντων που εξάγονται η αξία των εξαγωγών στα αγροδιατροφικά προϊόντα και κυρίως στο ελαιόλαδο, στη φέτα και στο κρασί ανέρχεται στα 720 εκατ. ευρώ κατέχοντας τη δεύτερη θέση μετά τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι εξαγωγές των οποίων έφτασαν πέρυσι τα 950 εκατ. ευρώ. Στην τρίτη θέση βρίσκονται τα βιομηχανικά υλικά με 310 εκατ. ευρώ και στην τέταρτη τα καλλυντικά με 220 εκατ. ευρώ.
Συνέπειες
Σε αυτό που συμφωνεί η πλειονότητα των οικονομολόγων και των εκπροσώπων των εξαγωγικών επιχειρήσεων είναι ότι εάν τελικά επιβληθούν δασμοί 30% στα προϊόντα που εξάγονται από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς τις ΗΠΑ από την 1η Αυγούστου, τότε σίγουρα τα ελληνικά προϊόντα θα είναι ακριβότερα για τους Αμερικανούς καταναλωτές και κατά πάσα πιθανότητα θα υπάρξει μείωση της ζήτησης. Κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι αυτή η μείωση μπορεί να φτάσει ακόμη και το 10%, δηλαδή οι ελληνικές εξαγωγές να μειωθούν στις ΗΠΑ κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ. Ωστόσο επισημαίνουν ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνουν πιο ουσιαστικές εκτιμήσεις.
Το μεγάλο όμως πλεονέκτημα των ελληνικών προϊόντων, όπως είναι για παράδειγμα το ελαιόλαδο και η φέτα, είναι η μοναδική ποιότητά τους και η υψηλή διατροφική αξία τους που σίγουρα θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό των επιπτώσεων που θα έχει η επιβολή δασμών 30% και στα ελληνικά προϊόντα. Φυσικά σημαντικό ρόλο για το πώς θα κινηθούν οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ μετά την επιβολή δασμών έχει και το πώς θα αντιδράσουν οι τρίτες χώρες που εξάγουν ομοειδή προϊόντα με τα ελληνικά στις ΗΠΑ και στα οποία δεν έχουν επιβληθεί δασμοί. Εάν δηλαδή θα προτιμήσουν οι Αμερικανοί καταναλωτές να αγοράσουν από άλλες χώρες ομοειδή προϊόντα που θα είναι πολύ φθηνότερα από τα ελληνικά.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις που έκανε στη Realnews ο ομότιμος καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιάννης Χαλικιάς ο οποίος επισημαίνει ότι «πάντα όταν μπαίνουν δασμοί σε μία κατηγορία προϊόντων αυξάνεται η τιμή τους και μειώνεται η ζήτηση, ανάλογα όμως με την ανελαστικότητα του κάθε προϊόντος. Το μεγάλο ζητούμενο είναι όμως να δούμε τι θα γίνει με τις ανταγωνίστριες χώρες που εξάγουν στην Αμερική ομοειδή με την Ελλάδα προϊόντα. Φυσικά πάντα σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές παίζει η ποιότητα των προϊόντων». Ο Γ. Χαλικιάς, με βάση τα σημερινά δεδομένα, εκτιμά ότι ενδεχομένως να υπάρξει μια μείωση των εξαγωγών στις ΗΠΑ που πολύ πιθανόν να προσεγγίσει ακόμη και το 10%.
Εντονη ανησυχία
Αυτές τις ημέρες στις εξαγωγικές επιχειρήσεις έχει σημάνει συναγερμός, καθώς όλοι περιμένουν να δουν τελικά εάν θα αυξηθούν οι δασμοί στα ευρωπαϊκά προϊόντα. Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων Αλκιβιάδης Καλαμπόκης θεωρεί, μιλώντας στην «R», ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να λειτουργήσει συντεταγμένα με μια λογική συναίνεσης. «Θα πρέπει σε περίπτωση αδιαλλαξίας να βγάλει από τη φαρέτρα όλα εκείνα τα όπλα, τα οποία έχει, όπως η επιβολή του ψηφιακού τέλους, το οποίο είχε εξαγγείλει και το είχε αναστείλει ως κίνηση καλής θέλησης». «Είναι ξεκάθαρο», συνεχίζει ο Αλ. Καλαμπόκης, «ότι εάν τελικά επιβληθούν δασμοί η ζημιά για τις εξαγωγές μας και τους εξαγωγείς θα είναι μεγάλη», υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να στηριχθούν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις και να δοθούν ενισχύσεις λόγω των απωλειών που θα έχουν».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων-ΣΕΒΕ Συμεών Διαμαντίδης τονίζει ότι «η εξαγγελία των πιθανών δασμών από την αμερικανική κυβέρνηση την 1η Αυγούστου μπορεί να γίνει πραγματικότητα και θα μας φέρει αντιμέτωπους με το πρόβλημα της μείωσης των εξαγωγών της Ευρώπης στις ΗΠΑ. Σε κάποια προϊόντα εκτιμώ ότι θα μειωθούν και οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας συνολικά ως Ευρώπη έτσι ώστε να συμφωνήσουμε και να καταλήξουμε σε αυτό που δέχονται οι ΗΠΑ, δηλαδή 10% δασμοί στα ευρωπαϊκά προϊόντα και 0% δασμούς στα αμερικανικά. Αυτή είναι η μοναδική δυνατή συμφωνία που συμφέρει την Ευρώπη».
Σε κάθε περίπτωση οι εξαγωγικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε επιφυλακή καταστρώνοντας τα σχέδιά τους προκειμένου να είναι όσο το δυνατόν μικρότερες οι επιπτώσεις που θα έχουν από την επιβολή δασμών 30% στα προϊόντα τους.
