Σύμφωνα με τον καθηγητή Adam Taylor από το Lancaster University, ένα παγωμένο ντους μπορεί να είναι όχι απλώς αναποτελεσματικό, αλλά ακόμη και επικίνδυνο, ιδίως για ανθρώπους με υπέρταση ή καρδιοπάθειες.

Ο καθηγητής εξηγεί ότι μια τέτοια απότομη έκθεση στο ψύχος έχει το αντίθετο αποτέλεσμα: το σώμα ξεγελιέται και δεν ενεργοποιεί σωστά τους φυσικούς μηχανισμούς αποβολής της θερμότητας.

Το ανθρώπινο σώμα λειτουργεί καλύτερα στους 37°C. Όταν η θερμοκρασία του πυρήνα αυξηθεί επικίνδυνα (πάνω από τους 39°C)  τότε ο εγκέφαλος στέλνει σήματα στα αιμοφόρα αγγεία και στους μύες του δέρματος για να ξεκινήσει η ψύξη μέσω της εφίδρωσης και της αγγειοδιαστολής. Το σώμα αποβάλλει τη θερμότητα μέσω της ακτινοβολίας, της εξάτμισης του ιδρώτα και της αγωγής ή μεταφοράς σε πιο δροσερά αντικείμενα ή υγρά με τα οποία έρχεται σε επαφή.

Όταν όμως βρεθούμε απότομα σε κρύο νερό, τα επιφανειακά αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται. Αυτό σημαίνει ότι λιγότερο αίμα κυκλοφορεί κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, άρα και λιγότερη θερμότητα διαφεύγει από το εσωτερικό του σώματος. Αντί να κρυώσει, το σώμα διατηρεί τη θερμότητα παγιδευμένη γύρω από τα ζωτικά όργανα. Το χειρότερο είναι ότι η απότομη έκθεση στο κρύο μπορεί να προκαλέσει το λεγόμενο «cold shock response», ένα φαινόμενο κατά το οποίο αυξάνεται απότομα η αρτηριακή πίεση και μπορεί να προκληθεί αρρυθμία ή ακόμη και θάνατος σε ευάλωτα άτομα.

Ο Taylor επισημαίνει πως η ψυχρολουσία κατά το μπάνιο είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για ανθρώπους με καρδιολογικά προβλήματα όπως η στεφανιαία νόσος. Αν και τέτοια περιστατικά είναι σπάνια, συνιστάται να αποφεύγονται τα παγωμένα ντους σε μέρες ακραίας ζέστης.

Αντίστοιχα επικίνδυνη, αν και για διαφορετικούς λόγους, είναι και η επιλογή ζεστού ντους. Παρά τον μύθο ότι ένα ζεστό μπάνιο μπορεί να βοηθήσει το σώμα να δροσιστεί, στην πραγματικότητα μεταφέρει περισσότερη θερμότητα προς το εσωτερικό του σώματος, δυσχεραίνοντας περαιτέρω την προσπάθεια αποβολής της υπερβολικής θερμότητας.

Η πιο ασφαλής και αποτελεσματική λύση, σύμφωνα με την επιστήμη, είναι ένα χλιαρό ή δροσερό ντους, με θερμοκρασία νερού γύρω στους 26-27°C. Έτσι επιτυγχάνεται αγγειοδιαστολή, διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος προς το δέρμα και η αποβολή θερμότητας, χωρίς να προκληθεί θερμικό σοκ. Αν κάποιος θέλει να πάει σε ακόμη πιο δροσερές θερμοκρασίες, είναι σημαντικό αυτό να γίνει σταδιακά: ξεκινώντας με τα άκρα του σώματος και κατεβάζοντας αργά τη θερμοκρασία του νερού, ώστε να προσαρμοστεί το θερμορυθμιστικό σύστημα.

Υπάρχει ακόμη ένας λόγος για να αποφύγει κανείς το παγωμένο ντους σε μέρες καύσωνα: η καθαριότητα. Όταν ιδρώνουμε, το δέρμα γεμίζει με ένα μείγμα ιδρώτα, σμήγματος και βακτηρίων, που είναι υπεύθυνα για την κακοσμία. Το κρύο νερό όμως δεν είναι αποτελεσματικό στο να διασπάσει και να απομακρύνει το σμήγμα και τους ρύπους. Αντιθέτως, προκαλεί σύσπαση του δέρματος και μπορεί να παγιδεύσει τη βρωμιά μέσα στους πόρους, αυξάνοντας τον κίνδυνο για ακμή και μαύρα στίγματα.

Συμπερασματικά, σε περιόδους ακραίας ζέστης, το σώμα μας χρειάζεται σταθερές, ήπιες και στοχευμένες πρακτικές δροσισμού – όχι ακραία μέτρα που το σοκάρουν. Ένα χλιαρό ή ελαφρώς δροσερό μπάνιο, που βοηθά το σώμα να αποβάλλει τη θερμότητα χωρίς να παρεμβαίνει στους φυσικούς του μηχανισμούς, είναι η πιο ασφαλής και υγιεινή επιλογή.